“WE GAAN NAAR DE KLOTE”

Beste collega’s, belanghebbenden & kermisliefhebbers,

Bovenstaande uitspraak deed een kermisorganisator afgelopen week. Voor hem was het een soort van noodkreet omdat hij geconfronteerd wordt met steeds meer maatregelen en eisen om een kermis te kunnen organiseren. Steeds meer dwingende ‘adviezen’ van een veiligheidsregio of uiteindelijk opgelegde maatregelen in de door de gemeente verstrekte vergunning. En deze zogenaamde adviezen – die doorgaans door een burgemeester altijd worden overgenomen – lopen uiteen van een toiletvoorziening op een dorpskermis tot een verdubbeling van het aantal in te huren beveiligers OF van beperking in de opstelling van attracties vanwege de verplichte afstand tot bakinrichtingen tot het afhekken van een compleet kermisterrein terwijl dit middenin het centrum ligt tussen horeca, winkels en aanwonenden. En dan heb ik het nog niet eens over het verbod om op het kermisterrein alcohol te schenken in een kermiscafé of poffertjessalon (terwijl de omliggende horeca met haar terrassen deze beperking natuurlijk niet kent).

Net over de grens, bij onze oosterburen, gaat het er nog heel anders aan toe. Ik realiseerde me dat onlangs terdege tijdens bezoeken aan enkele Duitse binnenstad-kermissen waaronder de ‘Gallimarkt’ in Leer en de Bocholter Kirmes. Vooropgesteld dat het segment Food en Gastronomie hier voor ruim 60% á 65% het attractieaanbod bepaalt en de Duitse volksfeest cultuur veel meer gericht is op eten en drinken. Een concurrentiebeding kennen ze daar echt niet. Terwijl hier bij ons die ene ‘nougatkraam’ al piept en kraakt wanneer er op een traditionele jaarmarkt, tijdens de kermis, een ambulante handelaar met snoep staat, staan daar een veelvoud aan viskramen, snackwagens (imbiss) in alle soorten en maten, braadworsten, champignons, gebrande noten, brezels, churros, zoetwaren (suikerspin & popcorn), crêperie, pizza, chocoladefruit, wraps, mais, conditorei, curly chips, etc. etc. op steenworp afstand van elkaar. En bier wordt daar op de kermis nog gewoon gedronken uit glas!

Maar terug naar het onderwerp; de niet-aflatende en nog steeds groeiende invloed van de 25 veiligheidsregio’s op onze bedrijfsvoering. Alles onder het mom van een ‘advies’ maar het komt tegenwoordig nog maar zelden voor dat een burgemeester dergelijke adviezen negeert en naast zich neer legt. Al meerdere malen heeft een burgemeester het negeren van adviezen uiteindelijk moeten bekopen met een ontslag op het moment dat het vreselijk mis gaat…. Sinds de coronacrisis is de rol en de invloed van de veiligheidsregio veel nadrukkelijker geworden. Maar blijven doorgaans de mensen die het ondernemen voor ons soms onmogelijk maken nagenoeg onzichtbaar. Met andere woorden; je komt er maar zelden mee aan tafel. Om over het personeelsverloop nog maar te zwijgen.

Nu het kermisseizoen 2022 ten einde loopt en er vele evaluaties plaatsvinden, ter voorbereiding op de vergunningaanvraag voor de editie van 2023, wordt steeds meer de invloed van afgelopen coronacrisis duidelijk. Regels die voor een grote omvangrijke kermis gelden worden binnen dezelfde veiligheidsregio of gemeente met gemak geprojecteerd op een dorpskermis wat de organisatie hiervan financieel haast onmogelijk maakt. Veel vaker dan voorheen moet er verplicht gebruik worden gemaakt van ingehuurde beveiligers. Terwijl tijdens de corona-edities het aantal beveiligers (begrijpelijk) werd opgeschroefd moeten we nu, in een normale situatie, praten als Brugman om dit aantal weer afgeschaald te krijgen. En dit terwijl het aantal beschikbare kwalitatief geschikte beveiligers tanende is en de uurtarieven flink zijn gestegen. Het is afgelopen kermisseizoen zelfs al voorgekomen dat, wanneer er tijdens de kermis uiteindelijk geen óf niet voldoende beveiligers aanwezig zijn, deze kermis op last van de vergunningverlener zonder pardon wordt gesloten. Dat betekent dat de beveiligingsbedrijven ondertussen onbedoeld wel heel veel ‘macht’ hebben gekregen in het wel of niet doorgaan van de kermis én ons arbeidsterrein.

Nog een overblijfsel uit de coronacrisis is het afhekken met bouwhekken van een volledig kermisterrein. Vooropgesteld dat onze kermistraditie (immaterieel erfgoed) als volksfeest al decennialang plaatsvindt in de openbare ruimte van centra in dorpen en steden, is afgelopen kermisseizoen ook overduidelijk gebleken dat enkele succesvolle ‘coronakermissen’ op een locatie (ver) buiten het centrum in de normale situatie van 2022 (helaas) niet meer succesvol (lees: rendabel) zijn. Maar toch blijven veiligheidsregio’s en gemeenten, nu alles weer normaal is, bij hun eis om de jaarlijkse traditionele kermis met hoge bouwhekken, als een soort van getto, te omhekken en te werken met een overzichtelijke en controleerbare entree. Zelfs preventief fouilleren wordt op enkele grotere kermissen, tijdens de drukke avonduren, al ingezet om de veiligheid van de bezoeker te verhogen.

Aan al deze maatregelen – die absoluut ook een positieve bijdrage kunnen leveren aan het veilige gevoel bij bezoekers en exploitanten – kleeft één groot nadeel: het kopieergedrag! Veiligheidsregio’s kijken natuurlijk naar elkaar, hebben op verschillende niveaus overleg met elkaar en met het grootste gemak wordt een situatie die succesvol toepasbaar is in bijvoorbeeld Den Haag als een blauwdruk op een veel kleinere kermis elders in het land gelegd. Niet gehinderd door praktijkervaring maar met de geschreven regelgeving in de hand zijn we voor het ondernemen ondertussen overgeleverd aan compleet ‘leger’ aan veiligheidsdeskundigen die allemaal vanachter het bureau hun ‘plasje’ moeten doen over onze vergunningaanvraag. En gaat het dan wel een keer mis, waarbij ongeregeldheden lijden tot veel politie-inzet, dan drukken we gewoon weer op de STOP-KNOP en sluiten we de kermis. Probleem opgelost….

Blijf allemaal gezond en graag tot over twee weken!

Hartelijke groet,
BOVAK – Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders

Atze J. Lubach-Koers
Voorzitter