GROOT VERSUS KLEIN

 

Beste collega’s, belanghebbenden & kermisliefhebbers,

Het volksfeest kermis bestaat volgend jaar (2023) 1000 jaar! Al 1000 jaar een populair feest om de complete bevolking te vermaken. Onvoorstelbaar, dat een traditie al 1000 jaar bestaat en nog steeds mensen in groten getale weet te boeien. De oudste kermis van Nederland, Wijk bij Duurstede, werd in 1023 voor het eerst op schrift benoemd in historische documenten. Ooit ontstaan als oogstfeest of als kerkelijk feest (kerke-mis) staan veel kermissen heden ten dage nog altijd opgesteld in de centra van stad of dorp rondom historische kerkgebouwen.

Anno nu telt Nederland, tijdens het zeven maanden durende kermisseizoen, circa 1500 kermissen verspreid door het hele land en hebben vele daarvan een decennialange historie die nog altijd gekoppeld is aan jaarlijks terugkerende festiviteiten en folkloristische gebeurtenissen; oftewel volksfeesten (denk aan oranjefeesten, hardraverijfeesten, schuttersfeesten, etc.). Van deze 1500 kermissen behoren nog geen 100 tot het grotere segment: toonaangevend, beeldbepalend voor de branche, met een breed aanbod aan attracties én de bakermat voor investeringen in met name spectaculaire zaken. Het overgrote deel zijn dus de middelgrote stadkermissen en met name de kleine dorpskermissen met slechts enkele attracties.

De huidige problematiek van vergroening dan wel verstedelijking van kermislocaties is op kleine kermissen nagenoeg geen issue evenals de continue ‘bedreiging’ door de plaatselijke horeca vanwege het ‘agressief’ ondernemen. Op kleinere kermissen staan de attracties veelal opgesteld in de nabijheid van de plaatselijke horeca dan wel op een feestterrein inclusief feesttent (met lokaal of regionaal gebonden activiteiten zoals bijvoorbeeld de schuttersfeesten in de Achterhoek en Limburg én het kaatsen in Friesland).

Voor de grotere kermissen is juist de sfeer en beleving van een karakteristieke binnenstad (de ‘buitenhuisarchitectuur’) bepalend voor het ‘DNA’ en maakt dat iedere kermis uniek is. Om deze beeldbepalende en toonaangevende kermissen buiten het centrum te plaatsen op het evenemententerrein maakt het tot een eenheidsworst zonder ‘ziel’. Tijdens de laatste fysieke en hybride bespreking met onder andere het ministerie van EZK is overduidelijk geworden dat hun ‘agenda’ erop gericht is om onze bedrijfstak in de nabije toekomst buiten het centrum te plaatsen. Want wanneer je tussen de regels doorleest alsmede ook het gevoel welke onze beide gesprekspartners aan tafel eraan hebben overgehouden, is het speerpunt nu ineens buitenlocaties….

En dat mag mijns inziens nooit het uitgangspunt zijn. Sterker nog, in de huidige voordracht voor Immaterieel erfgoed, staat stevig omschreven hoe belangrijk, de essentie, oorsprong etc. – het centrum – is voor onze branche. Dus hopelijk kunnen we het tij nog ergens doen keren.

Blijf allemaal gezond, denk duurzaam en graag tot over vier weken!

Hartelijke groet,
BOVAK – Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders

Atze J. Lubach-Koers
Voorzitter